Nadchodzące miesiące będą niestety dla wielu osób trudne – utrata pracy lub zamknięcie działalności gospodarczej pozbawią bezrobotnych kluczowej kwestii jaką są środki na utrzymanie rodziny, a problemy finansowe i zawodowe nie raz idą w parze z problemami w życiu osobistym.

Kiedy pomiędzy małżonkami, z których tylko jedno posiada stały dochód, pojawia się konflikt, kartą przetargową staje się odcięcie współmałżonka od pieniędzy. Czy pozostając w związku małżeńskim można dowolnie dysponować swoją pensją?

Nie.

Mówi nam o tym Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Art. 27 Oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

Art. 28 § 1. Jeżeli jeden z małżonków pozostających we wspólnym pożyciu nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, sąd może nakazać, ażeby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające temu małżonkowi były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego małżonka.

Oboje małżonkowie są zobowiązani do utrzymywania rodziny, mogą jednak dokonać pomiędzy sobą podziału pracy w gospodarstwie domowym i pracy zarobkowej. Obowiązki mają być równe, ale niekoniecznie jednakowe. Zatem osobiste starania o wychowanie dzieci i prowadzenie domu mogą czynić zadość obowiązkowi utrzymania rodziny i być zrównane z uzyskiwaniem dochodów z pracy zawodowej. Sytuację każdej rodziny należy ocenić indywidualnie. 

Obowiązek zapewniania rodzinie środków utrzymania nie wygasa w obliczu separacji faktycznej małżonków (braku wspólnego miejsca zamieszkania), dopiero orzeczenie rozwodu lub separacji może zamiast niego wprowadzić konieczność alimentacji /byłego/ współmałżonka, która wymaga spełnienia dodatkowych warunków.

Pozbawiony środków współmałżonek może ich dochodzić albo poprzez zasądzenie comiesięcznej kwoty na potrzeby rodziny (w podobnej formie jak alimenty), albo w drodze nakazania przez sąd wypłaty przez pracodawcę wynagrodzenia lub innych należności do swoich rąk. Instrument ten ma na celu ochronę również tych rodzin, gdzie jeden z małżonków wydaje swoje zarobki w sposób nieracjonalny np.  na hazard lub alkohol.  Przekazywanie wypłaty współmałżonkowi nie jest możliwe w przypadku zerwania wspólnego pożycia, chyba że orzeczenie zapadło już wcześniej.

Szczególnie istotnym jest to w trakcie długich postępowań rozwodowych – od wniesienia pozwu do orzeczenia w wyroku końcowym alimentów na rzecz dzieci i byłego współmałżonka mogą minąć lata. Ważne jest zatem aby w pozwie rozwodowym lub odpowiedzi na pozew wnieść o zabezpieczenie na okres trwania postępowania środków na utrzymanie rodziny i alimentów dla dzieci od współmałżonka.

Przykład:

Pani Kasia zajmowała się prowadzeniem domu i wychowaniem trójki dzieci, jedynie sporadycznie podejmując się drobnych zleceń krawieckich. Jej mąż Marek dobrze zarabiał i utrzymywał rodzinę, do czasu gdy zerwał kontakt z małżonką i wyprowadził się do nowej partnerki, wnosząc o rozwód. Pani Kasia została bez środków do utrzymania. W odpowiedzi na pozew rozwodowy wniosła o zasądzenie alimentów na rzecz swoją i dzieci, a także o zabezpieczenie przez okres trwania postępowania rozwodowego alimentów dla dzieci i środków na zaspokajanie potrzeb rodziny.

Egzekucja środków na utrzymanie rodziny korzysta z tych samych przywilejów, co egzekucja alimentów.

Jeśli potrzebujesz skonsultować swoją indywidualną sytuację, skontaktuj się z adwokatem Łukaszem Buchałą.
Możesz też odwiedzić profil na Facebooku